Os de Silvaoscura (45)

O meu avó lembra dous mestres, os únicos que tivo nos poucos anos en que foi á escola. O primeiro foi D. Luís Soto Fernández, que baleirou a aula de santos e crucifixos e impuxo un saúdo que marabillaba aos rapaces de Penosiños: salud, camarada! Este Soto, sobre o que mesmo hai libros escritos, levaba aos seus alumnos de excursión ao monte, preocupábase de que tivesen pan e queixo para merendar e premiaba aos que salientaban pola súa laboriosidade. Na primavera do 36, dun xeito algo misterioso, levounos a todos ao fotógrafo de Vilavidal coa intención de ter un retrato do grupo enteiro. "Dentro de pouco xa non estaremos xuntos", dixo, no que resultou unha precisa premonición de case corenta anos de exilio en México.
Substituíuno o Brasileiro (non dou lembrado o seu nome, de aí que empregue o alcume), de sistemas pedagóxicos algo máis clásicos. O seu ollar implacable aínda é lembrado por moitos dos que o tiveron como ensinante. O meu avó conta entre gargalladas que mesmo houbera ideas de rebelión entre o alumnado. Porén, aquela proposta de malleira ao mestre non chegou a callar; pola contra, algúns dos rapaces saíron do transo con labazadas na face e mais no orgullo. En fin, supoño que os tempos eran así e non paga a pena gastar teclado en xuízos.
Cómpre dicir que hoxe, moitos anos máis tarde, as historias sobre aqueles dous profesores aínda están presentes en moitas conversas. Os fillos e netos do Brasileiro son persoas amables, cultas e aprezadas unanimente polos seus veciños. A memoria de D. Luís Soto segue limpa e indeleble.