Os de Silvaoscura (52)

Rematada a guerra, chegou o tempo da fame, da imaxinación, do contrabando. Afoutos grupos de mozos cruzaban a fronteira por Pontebarxas e procuraban nos mercados portugueses buxías, bacallau, pilas, aceite, café e tabaco, perante a indiferenza cómplice dos guardinhas. A aventura verdadeira empezaba na viaxe de volta, cando os contrabandistas cruzaban un perigoso regueiro que, aínda que non chegaba a río, tiña o seu fondo ateigado de coios esvaradíos e pociñas traidoras. Nunha ocasión, pouco faltou para que a Emilia Xoca afogase corga abaixo, moitos anos antes de que a cabeciña a levase a imaxinar fillos imposibles.
Pero aínda había perigos maiores: os carabineiros e a garda civil. Conta o meu avó que, pasando o Pepe Tratante e mais el por un lugar chamado A Portela, saíulles ao paso un soldado. O seu xesto ameazante revelaba que non só corrían o risco de perder as mercadorías, senón que a propia vida estaba en xogo. Pero sucedeu que o Tratante, un dos homes máis destemidos e astutos que tivemos en Silvaoscura, comezou a falar co soldado, un rapazolo inexperto e nervioso, e a sementar nel a dúbida da traizón, ata que, nun momento de despiste, conseguiu riparlle o fusil e alterar a orde lóxica das cousas.
Noutra ocasión, vindo de Portugal os dous devanditos, fixeron todo o camiño de volta, de Crespos a Deva, na compaña dun sinistro lobo que os velaba semiagochado tras as árbores e lles amosaba o lóstrego ameazante dos seus dentes, aínda que sen atreverse en ningún momento a botarse sobre eles. Para o lobo, coitado, tamén eran anos de fame.
Segundo conta meu avó, había personaxes moi singulares entre os grupos de contrabandistas, como, por exemplo, un crego chamado D. Xoán, que aproveitaba a sotana e a amplitude da súa anatomía para disimular a mercadoría sen perigo de rexistros dos carabineiros. Pero, sen dúbida, o máis especial era un andaluz con vocación poética que viñera dar co seu corpo seco á nosa húmida terra. Cando a noite era morna e o fato de sombras camiñaba baixo as estrelas, o home miraba ao ceo e proclamaba: "Está una noche cristalina, una noche crisol". Porén, cando chovía a cachón, o andaluz laiábase con igual lirismo: "¡Está una noche cruel!"
Nunca o coñecín, pero penso nel moitas veces, sobre todo nas noites de inverno, cando sinto o bruar do vento e os golpes de choiva contra as fiestras.